مدار فرمان چپگرد راستگرد موتور سه فاز
در صنعت، اغلب نیاز به تغییر جهت گردش موتور (چپگرد/راستگرد) داریم. این مدار با تعویض دو فاز ورودی، جهت روتور را تغییر میدهد.
کاربرد مدار چپگرد راستگرد
بالابرها
جرثقیلها
دریل صنعتی
دستگاه برش
میکسرها
نوار نقاله
توضیح مدار چپگرد راستگرد
برای تغییر جهت، دو فاز ورودی (مثل L1 و L3) را تعویض میکنیم. این کار با کنتاکتور یا کلید گردان انجام میشود.
مدار قدرت چپگرد راستگرد

K1: راستگرد (L1-L2-L3) | K2: چپگرد (L3-L2-L1)
مدار ساده (با توقف)

ایراد: خطر دوفاز شدن
اگر هر دو شستی همزمان زده شوند → خطای دوفاز!
مدار با حفاظت (تیغه بسته)

حفاظت: تیغه بسته K1 در مسیر K2 (و بالعکس)
جلوگیری از همزمان فعال شدن دو کنتاکتور.
مدار سریع با حفاظت کامل (شستی دوبل)

شستی دوبل:
- هر شستی: یک تیغه بسته (استارت) + یک تیغه باز (استپ برای مخالف)
- جلوگیری کامل از دوفاز شدن
- تغییر جهت سریع بدون توقف کامل
خلاصه درس
تعویض دو فاز → تغییر جهت | حفاظت با تیغه بسته یا شستی دوبل